Wat betekent de Omgevingswet voor informatiemanagement?
Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet ingegaan. Deze wet verenigt de 26 wetten en regels die op dit moment van toepassing zijn op de fysieke leefomgeving. De wet heeft een grote impact op de manier waarop gemeenten werken. Ook speelt informatiemanagement een belangrijke rol bij de invoering van deze wetgeving.
Wat is de Omgevingswet?
De Omgevingswet is een nieuwe wet die de regels voor de fysieke leefomgeving in Nederland samenvoegt. De wet is gericht op het verbeteren van de leefomgeving en het vergroten van de zekerheid voor burgers, bedrijven en overheden. Het heeft ook tot doel om processen te vereenvoudigen, maar gaat ook uit van een integraal perspectief op de fysieke leefomgeving. Dit betekent dat de wet alle aspecten van de fysieke leefomgeving, zoals wonen, werken, verkeer, natuur en water, in samenhang beziet. Daarnaast gaat de Omgevingswet ook gepaard met een verandering van houding door de overheid. Van ‘nee tenzij’, naar ‘ja, mits’. Elke aanvraag wordt in één keer aan alle regels getoetst.
Wat betekent de Omgevingswet voor informatiemanagement?
De nieuwe wetgeving heeft een aantal gevolgen voor informatiemanagement in gemeenten. Ten eerste betekent de wet dat gemeenten over een nieuwe set van informatie moet beschikken. Deze informatie is nodig om de nieuwe taken en verantwoordelijkheden die voortvloeien uit de Omgevingswet uit te voeren. Ten tweede betekent de wet dat gemeenten hun informatiehuishouding moeten moderniseren. Dit is nodig om de informatie efficiënt en effectief te kunnen delen en te gebruiken.
Het DSO en toepasbare regels
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) is een belangrijk onderdeel van de Omgevingswet. Het DSO is in feite de ICT achter de Omgevingswet en ondersteunt de uitvoering van de Omgevingswet. Het bestaat uit lokale systemen van overheden en de onderdelen van de landelijke voorziening (DSO-LV), zoals het Omgevingsloket.
Burgers, bedrijven, overheden en andere organisaties moeten het DSO kunnen gebruiken om informatie te vinden, te delen en te gebruiken. Zo kan iedereen voortaan zelf informatie vinden over de regels voor de fysieke leefomgeving en bijvoorbeeld zoeken op de locatie van een activiteit, de soort activiteit en de impact van de activiteit.
Gemeenten kunnen het DSO gebruiken om informatie te delen en samen te werken met andere overheden. Zo kunnen ze bijvoorbeeld informatie uitwisselen over vergunningsaanvragen of over de staat van de fysieke leefomgeving.
Toepasbare regels
Gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk zetten hun juridische regels om naar toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Deze regels worden gebruikt om te bepalen of een vergunning nodig is voor een bepaalde activiteit.
Toepasbare regels zijn een belangrijk onderdeel van het DSO. Ze worden gebruikt in de vragenboom in het Omgevingsloket. De vragenboom stelt burgers en bedrijven vragen over hun activiteit. Op basis van de antwoorden op deze vragen, bepaalt de vragenboom of een vergunning nodig is. Toepasbare regels kunnen ook worden gebruikt door gemeenten om de vergunningverlening te automatiseren. Zo kunnen gemeenten bijvoorbeeld een computerprogramma gebruiken om automatisch te controleren of een vergunningaanvraag voldoet aan de regels.
Specifieke voorbeelden van informatiemanagement bij de Omgevingswet
Hieronder volgt een aantal specifieke voorbeelden van hoe informatiemanagement bijdraagt aan de invoering van de Omgevingswet:
Integraal informatiebeheer
De Omgevingswet vereist dat gemeenten over een integraal overzicht van de informatie over de fysieke leefomgeving beschikken. Dit overzicht is nodig om de verschillende aspecten van de fysieke leefomgeving in samenhang te kunnen bezien.
Open data
De Omgevingswet verplicht gemeenten om open data beschikbaar te stellen. Open data zijn data die vrij toegankelijk zijn voor iedereen. Door open data beschikbaar te stellen, kunnen burgers en bedrijven zelf informatie gebruiken om bijvoorbeeld een vergunning aan te vragen of een plan te maken.
Digitale dienstverlening
De Omgevingswet biedt gemeenten de mogelijkheid om digitale dienstverlening aan te bieden. Digitale dienstverlening kan de dienstverlening aan burgers en bedrijven efficiënter en effectiever maken.
Informatiemanagement speelt dus een belangrijke rol bij de invoering van de Omgevingswet. Door te investeren in informatiemanagement kunnen gemeenten de Omgevingswet goed implementeren en de doelstellingen van de wet bereiken.
Wil jij gemeenten helpen om hun informatiemanagement te transformeren, ten behoeve van burgers? Bekijk ons vacature overzicht voor de meest recente opdrachten binnen ons werkveld Data & Informatie.
